MAKALELER / NOHUT ANTRAKNOZU HASTALIĞI | HASTALIK ÖNLEYİCİLER | MÜCADELE TEKNİKLERİ
ÖZELLİKLERİ
Bu fungus, konukçu bitkinin gövde, dal ve tohum kapsüllerinde eşeysiz üreme yoluyla piknit ve pikniospor oluşturur, hastalığın vejetasyon süresince çevreye yayılması ve sekeneler enfeksiyonu piknitlerden çıkan pikniosporlarla olmaktadır. Hastalıklı bitki artıklarında eşeyli üreme yoluyla pentes içerisinde askus ve askosporlar oluşturmaktadır.
Peritesler fungusun tarla şartlarında kışlama organlarıdır. Bu fungus mecburi bir parazit olduğu için yaşamını nohut üzerinde sürdürmektedir.
Etmenin yıldan yıla geçişi ve üretim alanlarına yayılması daha çok fungusla enfekte olmuş nohut tohumlan ile olmaktadır. Fungus lekeli kapsüller içerisindeki taneleri enfekte eder.
BELİRTİLERİ
Etmen nohut bitkilerinin sap, yaprak ve tohum kapsüllerinde lekeler ve kurumalara sebep olur. Sap ve dalları çepeçevre saran, düzensiz irilikte açık kahveden siyahımsı koyu kahve rengine kadar değişen lekeler meydana getirir. Sap ve dallar bu lekeli yerlerden kırılır ve kısa zamanda kururlar. Tohum kapsülleri üzerinde iç içe dairesel lekeler meydana getirir. Bu lekelerin yüzeyinde toplu iğne başı iriliğinde siyah renkte fungusun piknitleri görülür. Yapraklarda ise, yine dairesel olan lekelerin çevresi sarı renk almaktadır.
Bazı bölgelerde, bu hastalığın sebep olduğu kurumalara, çiftçiler ""Bulut aldı"" veya ""Bulut çaldı"" deyimini kullanmaktadırlar.
Hastalığın tarlada zararı, ilk defa primer enfeksiyon kaynaklarından başladığı için kurumalar da tarla yüzeyinde ocaklar halinde başlar ve tarlada yer yer kurumalar nedeni ile boşluklar meydana getirmektedir.
İlkbahar ayları ve yaz başlarında sık ve bol yağış alan yıl ve bölgelerde, sulama yapılan yerlerde, nispi nemi yüksek olan kapalı vadilerde hastalık epidemi haline geçebilir. Kullanılan tohum hastalık etmeni fungus ile enfekteli ise veya bir yıl önce hastalığın zararı görülen tarlaya üst üste ekim yapılmış ise, hastalığın önemli derecede ürün kaybına sebep olacağı bilinmelidir. Ülkemizde nohut üretimi yapılan tüm tarım alanlarına antraknoz hastalığı bulaşmış durumdadır.
KÜLTÜREL MÜCADELESİ
İyi bir kontrole tabi tutmak suretiyle, antraknoz hastalığı görülmeyen 'analardan tohumluk alınmalıdır.
En az bir sene olmak üzere 2-3 senede bir aynı tarlaya nohut ekilmek suretiyle ekim nöbeti yapılmalı, böylece Bu surette hastalık etmeninin tarladan bulaşması önlenmeli
Nohut bitkilerinin hasadı yapılır yapılmaz tohumluğa ayrılacak olan miktarı yayılmak suretiyle 7-8 gün süre ile güneş altında kurutulmalı, tohum ayrıldıktan sonra depoya alınmalı
Zamanında mücadele önlemi alınmamış tarlalarda hastalığın ilk görüldüğü ocaklardaki hastalıklı nohut bitkileri sökülerek tarladan uzaklaştırılmalı
Ekim esnasında tohumların normal derinliğe düşmeleri sağlanmalı
Dayanıklı çeşitler tercih edilmelidir.
TARIMSAL İLAÇLAR İLE MÜCADELESİ
Toz ilacın , yüzeyi nemli olan tohuma eşit bir şekilde dağılması ve yapışması sağlanmalıdır.İlacın tohum yüzeyine iyice yapışmasını sağlamak amacıyla en az 15 dakika karıştırılmalıdır.
Yeşil aksam ilaçlamasında ; bulaşmalar genellikle yaprak altlarından olduğu için özellikle yaprakların alt yüzeyleri ve bitkinin tümü iyice ıslanacak şekilde ilaçlanmadır Toz ilaçlar ise sabahın erken saatlerinde yaprak çiğli iken atılmalıdır. Uygulamanın yapıldığı gün şiddetli yağış olmuşsa ilaçlama tekrarlanmalıdır.
TARIM İLAÇLARI VE İLAÇLAMA ZAMANI
Tohum İlaçlaması:
Ekimden 3-4 saat önce, nohut tohumları su içerisinde ıslatıldıktan sonra, yarım saat müddetle bir sergi üzerinde yayılarak havalandırılmak ve tohum ilaçlarından biri ile ilaçlanarak ekilmelidir.
Yeşil Aksam İlaçlaması:
Günlük ortalama sıcaklığın 10°C ve orantılı nemin en az % 80 olması ile mücadeleye başlamak gerekirse de pratik yol, bölgede nohut yaprak ve dallarında 2-3 mm çapında yuvarlak veya uzunumsu kahverengi lekeler tespit edilir edilmez , ilaçlamaya başlanması ve 7 - 10 gün ara ile hastalığın şiddetine ve meteorolojik şartlara göre 2 - 5 uygulama yapılmasıdır.
ZİRAİ İLAÇLARI VE UYGULAMA REÇETELERİ
İlaç Detayları :
Etken Madde | Formülasyon | Miktar |
Chlorothalonil % 75 | WP | 200 g/100 l su (yeşil aksam ilaçlaması) |
Kükürt % 80 | WP | 300 g/100 l su (yeşil aksam ilaçlaması) |
Kükürt 92 + %98 | TOZ | 3 kg/dekar (yeşil aksam ilaçlaması) |
Mancozeb % 80 | WP | 200 g/100 kg tohuma |
Mancozeb % 80 | WP | 200 g/100 l su (yeşil aksam ilaçlaması) |
Maneb % 80 | WP | 200 g/100 kg tohuma |
Maneb % 80 | WP | 200 g/100 l su (yeşil aksam ilaçlaması) |
Propineb % 10 | TOZ | 4 kg/da (yeşil aksam ilaçlaması) |
Propineb % 70 | WP | 200 g/(yeşil aksam ilaçlaması) |
Thiforine 190 g/l | EC | 200 ml |
Thiram % 80 | WP | 300 g/100 kg tohuma /200 g (yeşil aksam |