MAKALELER / SEBZELERDE MANTOLU BÖCEK NEDİR | İNSEKTİSİT ZARARLILARI | MÜCADELE YÖNTEMLERİ
ÖZELLİKLERİ
Erginleri açık deve tüyü renginde, kanat açıklığı dişilerde ortalama 19.6 mm, erkeklerde 20.2 mm'dir. Erkekler genellikle dişilerden daha büyüktür. Baş, toraks ve abdomen sonu erkeklerde sık tüylerle kaplıdır. Dişilerde ise abdomen sonunda tüyler az ve seyrektir. Ayrıca dişilerde abdomen sonu ince uzun, erkeklerde ise küttür. Antenler vücuda göre daha koyu renkli ve çift yönlü tarak şeklindedir. Kanatların etrafı açık renkte, sık saçaklıdır.
Yumurtalar sarı renkli, yassı ve hafif elips şeklinde ve 0.8x1.1 mm boyutlarındadır. Erginlerin çıktığı mantolar içine yumurtalar küme halinde bırakılır.
Larvaların birinci döneminde baş siyah, parlak; gövde açık kahverengindedir. Larvalar yaptıklar manto içinde bulunurlar. Metatoraks plakası bir hatla ortadan ikiye bölünmüştür. Ön bacaklar çok iyi gelişmiştir. Abdomen gri dalgalı sarımsı şeffaf renktedir. Her segmentin yan kenarlarında birer siyah küçük nokta vardır. Baş dâhil vücutta seyrek, uzunca, koyu kahverengi tüyler bulunur. Larvaların renkleri son döneme kadar biraz açılmakla beraber, aynı tonda devam etmektedir. Birinci dönem larvalarda boy ortalama 2.0 mm'dir. İkinci dönem larvalarda mantosuz boy ortalama 4.5-5.5 mm, mantolu 4.0-7.4 mm'dir. Son dönem larvalarda boy, manto ile birlikte 22-52 mm'dir.
Pupaları yassı ve tuğla kırmızısı renginde olup manto içinde oluşmaktadır.
Mantolu böcek, kışı birinci dönem larva halinde, bir yıl önceki bitki artıklarından örülmüş mantodaki pupa kokonları içinde diyapozda geçirir. Nisan başından itibaren larvalar toprak yüzeyine çıkarak nohut ve mercimeğe geçer. Bitkilerin taze sürgün ve yapraklarıyla beslenir ve sürgünleri keser. Bu kesilen parçaların bir kısmını, 1.2-1.8 nım'lik parçalar halinde, ipek salgılarıyla birbirine sıkça yapıştırarak, vücutlarının etrafında manto oluştururlar (Şekil 116a). Mantoların renkleri beslendiği ortama bağlı olarak grimsi koyu kahverengi, saman rengi ve yeşilimsi olabilmektedir. Mantoların her iki ucu açık ve genel görünüşleri abdomen sonuna doğru incelen uzunca konik şeklindedir.
Mayısın ikinci yarısından itibaren tohum kapsülleri ile de beslenmekte, göç ederek bir tarladan diğerine geçmekte ve haziran ayının ilk haftasına kadar beslenmelerine devam etmektedirler. Prepupa dönemi haziran ayında mantoların içinde başlamaktadır. Prepupa dönemi toprak çatlakları, taş yığınları veya toprağın 5-10 cm derinliğinde gerçekleşmektedir. Temmuz ayının ikinci yarısından itibaren pupa dönemi başlamaktadır. Ağustos ayının ikinci yarısında ilk kelebekler görülür ve ergin çıkışları eylül ayının ilk yarısına kadar devam eder. Çiftleşen dişiler çıktıkları manto içine 60-120 adet yumurta bırakmaktadır. Ergin ömrü bir gündür. Eylül ayının ikinci yarısından itibaren yumurtalar açılmaktadır.
Mantolu böcek yılda 1 döl verir.
DAVRANIŞLARI
Polifag olan zararlının larvaları, bitkileri hem yiyerek, hem de keserek kısa zamanda zarar vermektedir. Bölgede önemli zararı mercimek, nohut, buğday, kavun ve karpuzda bitkinin çıkış dönemlerinde olmaktadır. Mercimek ve nohutta taze sürgün ve yapraklarda oburca beslenmektedir. Ayrıca bitkilerin sürgünlerini keserek bir kısmını mantolarına bağlamakta, diğer kısmı yerde birikmektedir. Buğdayda genç dönemde yaprakları yiyerek ve sapı toprak seviyesinde keserek zarar vermektedir. Kavun ve karpuz tarlalarında erken dönemde fideleri yiyerek zarar yapmaktadır. Beslendikleri tarladaki bitkilerin yeşil aksamı azalınca en yakın tarlaya geçiş yapmaktadır.
Her yıl ekonomik önemde zararlı olmamakla birlikte, salgın yıllarında mercimek ve nohut tarlalarını tamamen tahrip ederek hiç ürün alınamayacak duruma getirebilmektedir.
Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yayılış göstermektedir.
KÜLTÜREL MÜCADELESİ
Polifag bir zararlı olduğundan tarlada ve tarla çevresinde yabancı ot temizliğine dikkat edilmelidir.
TARIMSAL İLAÇLARLA MÜCADELESİ
Kimyasal mücadele önerilmemektedir.
TARIM İLAÇLARI VE İLAÇLAMA ZAMANI.
Kimyasal mücadele önerilmemektedir.
GÜBRE ÜRETİMLERİ
VE
İMALAT FORMÜLLERİ
Herhangi bir organik gübre üretimi düşünüldüğünde ve bu konuda kaynak arandığında ORGANİK GÜBRELER ANSİKLOPEDİSİ sizler için iyi bir gübre üretim kaynağı olabilir. ORGANİK GÜBRELER ANSİKLOPEDİSİiçerisinde yüzlerce organik gübrelerin ÜRETİM FORMÜLLERİ ve İMALAT TEKNİKLERİ mevcuttur.
Herhangi bir kimyasal gübre üretimi düşünüldüğünde ve bu konuda kaynak arandığında KİMYASAL GÜBRELER ANSİKLOPEDİSİ sizler için iyi bir gübre üretim kaynağı olabilir. KİMYASAL GÜBRELER ANSİKLOPEDİSİ içerisinde yüzlerce kimyasal gübrelerinÜRETİM FORMÜLLERİ ve İMALAT TEKNİKLERİmevcuttur.
Organik ve kimyasal gübrelerde kullanılan hammaddelerin fiziksel ve kimyasal özellikleri,kimyasal formülleri, nerede ve nasıl kullanıldığı ve ne içerisinde çözündüğüne ait, geniş bilgi ve kaynağı TARIM HAMMADDELERİ ANSİKLOPEDİSİ içerisinde bulabilirsiniz.
ORGANİK GÜBRELER ANSİKLOPEDİSİ ve KİMYASAL GÜBRELER ANSİKLOPEDİSİ herkesin çok kolay anlayabileceği ve herkesin çok rahat kullanabileceği sade bir dille yazılmıştır.Bu ansiklopediler yardımı ile kendi gübrenizi kendiniz üretebilir veya gübre üretiminde mevcut işlerinizi geliştirmede sizlere yol gösterici olabilir.
PROPER KİMYA