MAKALELER / SOĞAN MİLDİYÖSÜ HASTALIĞI NEDİR | TEDAVİ YÖNTEMLERİ | HASTALIK ÖNLEYİCİLER
ÖZELLİKLERİ
Hastalık etmeni, arpacık veya kuru soğanın katmanları arasında misel halinde bulunur. Yaprak ve tohum içinde gelişen fungus konidiofor oluşturur. Bunlar açık renklidir ve uçlarında limon şeklinde konidileri vardır. Konidi ölçüleri 18-30 x 37-72 mikron ' dur. Kışı soğan yumrularında misel ve hastalıklı yapraklarda oospor olarak geçirir. İlkbaharda miselin gelişmesi, oosporun çimlenmesiyle ilk bulaşmalar başlar. Yapraklarda konidiler meydana geldikten sonra da bunlar rüzgarlarla çok uzun mesafelere taşınabilirler. Bu konidiler ıslak bir soğan yaprağına yerleşirse 1-1,5 saatte çimlenirler. Bulaşmalar 16°C ' de ve % 70-80 orantılı nemde olabilir. Epidemi ise 18-20°C'de % 90'nın üstündeki orantılı nemde gerçekleşir.
BELİRTİLERİ
Soğan yapraklarının dip ve orta kısımlarında klorotik çukurlaşmalar meydana gelir. Bunların ortaları zamanla beyazlaşır ve menekşe rengini alır. Üzerleri konidi örtüsü ile kaplıdır. Bu lekelerin biri diğeri ile birleşerek yaprağın kurumasına neden olur. Mildiyö soğan başında ise buruşma, kalınlaşma ve sonraları ise süngerleşmelere sebep olur.
Hastalık ne kadar erken görülür ve epidemi yaparsa ürün kaybı o nispette büyük olabilir. Ayrıca mildiyöye yakalanmış soğan bitkilerinin yumruları ambarda uzun müddet saklanamaz. Yumruda zamanla yumuşama, sulanma ve çürümeler meydana gelebilir.
Yurdumuzda soğan ekiliş alanlarında iklim koşullarının hastalık etmeninin gelişmesine uygunluğu oranında görülmekte olup önemli ürün kaybına neden olmaktadır.
KÜLTÜREL MÜCADELE YÖNTEMLERİ
Hasat sonunda hastalıklı bitki artıkları toplanıp yok edilmeli
Hastalığın her yıl epidemi yaptığı yerlerde dayanıklı çeşitler ekilmeli
Soğan yetiştiriciliğinde genellikle rüzgarlı fazla su tutmayan tarlalar seçilmeli
Fazla çiğ düşen kapalı tarlalarda genellikle soğan tarımından kaçınılmalı
Hastalığın devamlı görüldüğü yerlerde yağmurlama sulama yapılmamalıdır.
TARIM İLAÇLARI İLE MÜCADELESİ
Tuzlamalar genellikle sabah çiği kalkmak üzere iken rüzgarsız ve sakin havada yapılmalıdır.
WP (suda ıslanabilir) formülasyonlu preparatlann pülverizasyonunda bilhassa bitkinin her tarafının iyice ilaçlanması gereklidir. Bu preparatlara soğan yapraklarının kaygan - mumlu olması nedenleri ile bir yapıştırıcı (Agral LN2 Sandovel % 0.2) veya 100 litre suya 200 g şeker karıştırmak suretiyle ilacın yaprakta uzun müddet kalması sağlanır.
Toz ilaçlar 1'er hafta, WP ilaçlar 10'ar gün aralarla atılmalı, hastalığın şiddetine ve iklim koşullarına bağlı olarak 3-5 uygulama yapılmalıdır.
TARIMSAL İLAÇLAR VE İLAÇLAMA ZAMANI
Günlük ortalama sıcaklığın 16°C' ye ulaşması ve orantılı nemin % 80'i bulması ile mücadeleye başlanması gerekirse de çevrede ilk hastalık belirtilerinin saptanması ile ilaçlamalara başlanabilir.
ZİRAİ İLAÇLARI VE REÇETELERİ
İlaç Detayları :
| Etken Madde | Formülasyon | Miktar |
| Captan % 50 | WP | 300 g |
| Dodine % 65 | WP | 100 g |
| Fosetyl Al % 80 | WP | 150 g |
| Kükürt % 80 | WP | 300 g |
| Kükürt 80/%98 | TOZ | 3 kg/dekar |
| Mancozeb % 80 | WP | 200 g |
| Maneb % 80 | WP | 200 g |
| Metalaxyl + Mancozeb 8+64 % | WP | 250 g |
| Oxadixyl + Cymoxanil + Mancozeb %8+3.2+56 | WP | 250 g/da |
| Propineb % 70 | WP | 200 g |
