ÖZELLİKLERİ

Virüs çubuk şeklinde ve 2000x12 nm boyutundaki virüs partikülleri, 6.5xl06mole-kül ağırlığında tek sarmal RNA içerir. Etmen floeme özelleşmiştir. Hastalığın "stem pitting", "seedling yellows" ve "quick decline" olarak isimlendirilen form­ları bulunmaktadır.

Tristeza, İspanyolca'da hüzün anlamına gelir. Ülkemizde "Göçüren hastalığı" olarak bilinmektedir.

Turunçgil kahverengi yaprakbiti [Toxoptera citricidus (Kirk)], Turunçgil siyah yaprakbiti [T.aurantü (B.d.F.)]. Pamuk yaprakbiti (Aphis gossypii Glover), Turunçgil yeşil yaprakbiti (A.spiraeco/a Patch), Börülce yaprakbiti (A.craccivora Koch), Şeftali yaprakbiti [Myzıts persicae (Sulz)] ve Dactynotıts jaceae (L.) hastalığın önemli vektörleridir

Trıstezanm epidemiler yaparak milyonlarca ağacı öldürdüğü bölgelerde ana vektör T.citricidus olmasına karşın Amerika ve Akdeniz ülkelerinde asıl vektör A.gossypirdir. Ülkemiz Akdeniz bölgesi turunçgil alanlarında virüsün vektörlerinden A.gossypii, A.spiraecola, A.craccivora, M.persicae ve T.aurantWmx\ varlığı saptanmıştır.

Virüs vektörlerle non-persistent olarak, mekanik yolla ve aşı ile taşınır. Virüs tohumla taşınmaz.

 BELİRTİLERİ

Turunç anacının bu virüse karşı çok duyarlı olduğu bilinmektedir. Virüsün, turunç üzerine aşılı çeşitlerde kurumalara neden olabildiği gibi, Ege Bölgesinde Üç yapraklı anacı üzerine aşılı Satsuma mandarinlerinde ölümlere de neden olduğu tespit edilmiştir.

İlkbaharda, anacı turunç olan portakal, altıntop ya da mandarinlerde ani solmayı takiben yaprak dökümü meydana geliyorsa, Göçüren enfeksiyonundan şüphe edilmelidir.

Turunç üzerine aşılı, bulaşık ağaçlarda aşırı bodurluk, dallarda çahlaşma ve geriye doğru ölüm yapraklarda soluk yeşil renk ve kloroz, mandarinlerde özellikle Satsumalarda çinko noksanlığına benzer belirtiler oluşur. Sürgünler büyüyemez ve cılız kalır.

Portakal, mandarin ve altıntoplardaki belirtilerden biri de, aşı yerinin hemen üstünde dışa doğru şişkinlikler görülmesidir. Bazen bu şişkinlik olmayabilir.

Bulaşık ağacın aşı birleşme bölgesinden bir parça kabuk soyulacak olursa, turunca ait (aşı yerinin altı) kabuğun iç yüzeyinde toplu iğne batırılmış gibi çukurcuklar (pitting) ve bu çukurcukların karşıtı olarak odunsu kısmında Üç yapraklı (Poncirus thfoliata Raf.) anacı üzerinde bu belirtiler görülmediği halde, bu anacın virüsten etkilendiği, floem kalbur boruları üzerinde kallus dokusu oluştuğu ve floemin nekroze olarak inaktif hale geldiği saptanmıştır. Ayrıca bu anaç üzerindeki satsumalarda bodurluk, kloroz, dal kurumaları, ufak yaprak ve sürgün durgunlukları, aşı yerinin üzerinden başlamak üzere yukarıya doğru ana gövde ve yan dallar üzerinde kanser yarası şeklinde kabuk kurumaları, soyulmaları ile kabukta çukurcuklar ve karşıtı olan odunda iğne ucu şeklinde çıkıntılar görülebilmekte ve gelişmiş bir ağaç aniden kuruyabilmektedir balık dişi gibi ince uçlu çıkıntılar (invers pitting) oluşmuştur Lime'larda yapraklarda damar beyazlaşmaları (vein clearing) ve gövde çukurlaşmaları ile kloroz görülür.

Gövde çukurlaşması (Stem pitting) belirtisi; altıntop ve hibritleri, pummelo, tangelo, lime, çeşitli turunçgil hibritleri, portakal, nadiren limon, turunç, "üç yapraklı x portakal" ve mandarin hibritlerinde gövde ve dalların odun dokusunda değişik boy ve sayıda uzunlamasına çukurluklar oluşturur Bulaşık ağaçlarda gövde çukurlaşması yanında, bodurlaşma, geriye doğru ölüm, küçük meyve oluşumu ve genç yapraklarda çinko noksanlığına benzer lekelenmeler de görülmektedir.

Altıntop ve portakallardaki şiddetli çukurlaşmalar yapraklarda klorotik lekelen­meler ve yukarı doğru dal büyümeleri ile birlikte görülür. Şiddetli tristeza ırkları, anaca bağlı kalmadan portakallarda gövde çukurlaşmasına neden olabilir.

Göçüren virüsünün fidan sarılığı (seedling yellovvs) belirtisi daha çok limon, altıntop, ağaç kavunu ve genç turunç fidanlarında görülür. Şiddetli bodurlaşmaya, genel sararmaya, küçük sararmış ve şekilsiz yaprak oluşumuna neden olmaktadır. Fidan sarılığı, şiddetli tristeza ırklarının varlığını gösterir.

Hastalığın, hızlı gelişen ani ölüm (quick decline) belirtisi; yapraklar aniden solar ve kurur, ardından dökülürler. Ağaçlar fazla meyve tutar ve oluşan küçük boyutlu meyveler mumyalaşıncaya kadar ağaç üzerinde kalır. Özellikle aşı bölgesi yakınındaki floem dokusunun nekrozları nedeniyle, karbonhidratlar köklere ulaşmadığı için köklerde depo edilen nişasta kullanılır ve sonuçta besleyici saçak kökler tamamen yok olur. Bu nedenle hastalıklı ağaçlar şiddetli bodurluk ve kloroz gösterirler ve birkaç hafta içerisinde ölürler.

Yavaş seyreden (gradual decline) görünümde; genç sürgünlerde geriye doğru ölüm ve yaprak dökümüne rağmen canlı kalan, yavaş yavaş zayıflayan ağaçlarda tekrar yeni sürgünler oluşabilir. Meyve rengi bozulur, küçük ve fazla sayıda meyve oluşur.

Bu virüsün zayıf ve şiddetli olmak üzere değişik ırkları mevcuttur. Çok şiddetli ırklar ağacı birkaç hafta içinde öldürebilmektedir. Ege Bölgesi Satsuma alanlarında ağacı aniden öldürebilen şiddetli ırkları bulunsa da duyarlı anaç kullanılmadığı için hastalık etkisini göstermemektedir. Zayıf ve orta derecedeki ırklarla olan bulaşmalarda belirtiler biraz daha hafif, ağacın ölümü ise yavaş olmaktadır. Ege Bölgesinde her iki ölüm şekli de mevcuttur. Yavaş ölme durumu az da olsa Akdeniz bölgesindeki portakal, mandarin, altıntop ve kamquaflarda görülmüştür.

Hastalığın arazide belirlenebilmesi için iyodin testi yapılarak aşı bölgesi altında anaçta ve köklerde nişasta azalmasının olup olmadığı tespit edilir. Bunun için ağacın dış kenarından kazılarak 6 mm çaplı ya da daha küçük kökler açığa çıkarılır, içteki odun dokusu açığa çıkaracak bir açıyla kesilir ve bir damla iyodin (potasyum iyodür) solüsyonu damlatılır. Siyaha yakın koyu mavi bir renk oluşumu görülmezse, bu durum nişastanın azaldığını dolayısıyla göçüren virüsünün olma ihtimalini gösterir.

Son 50 yılda turunç anacı üzerine aşılı 50 milyona yakın ağacı yok eden tristeza, turunçgillerin en yıkıcı hastalıklarından biridir. Sadece İspanya'nın Valencia bölgesinde 10 milyondan fazla ağaç tristeza nedeniyle kurumuştur. Arjantin, Brezilya, Kaliforniya, Florida, ve İspanya'da büyük zararlar veren hastalık, İsrail ve Venezüella gibi başlıca anacın turunç olduğu bölgelerde yayılmaya devam etmektedir. Ürün kayıpları anaç-kalem kombinasyonuna, virüs ırklarına ve vektör aktivitesine bağlı olarak değişmektedir.

Göçüren hastalığı Ege ve Akdeniz Bölgelerimizde sınırlı olarak saptanmıştır.

 KÜLTÜREL MÜCADELE YÖNTEMİ

 -  Hastalık etmenlerinden ari sertifikalı fidan kullanılmalıdır.

 -  Enfeksiyon kaynaklarının yok edilmesi amacıyla CTV belirtisi gösteren şüpheli ağaçların testlenip, bulaşık oldukları saptananların eradikasyonu gerekmektedir.

 -  Budama alet ve ekipmanları ile aşı bıçağı bir ağaçtan diğerine geçerken %2'lik sodyum hipoklorıd solüsyonuna batırılarak dezenfekte edilmelidir.

 TARIMSAL İLAÇLARI İLE MÜCADELESİ

Hastalığın vektörü olan yaprakbitlerinin mücadelesi, "Turunçgillerde Yaprak-bitleri Zirai Mücadele Teknik Talimatı'nda belirtildiği gibi yapılmalıdır

 TARIM İLAÇLARI VE İLAÇLAMA ZAMANI

 - Hastalığın vektörü olan yaprakbitlerinin mücadelesi, "Turunçgillerde Yaprak-bitleri Zirai Mücadele Teknik Talimatı'nda belirtildiği gibi yapılmalıdır

 

GÜBRE ÜRETİMLERİ

VE

İMALAT FORMÜLLERİ




Herhangi bir organik gübre üretimi düşünüldüğünde ve bu konuda kaynak arandığında ORGANİK GÜBRELER ANSİKLOPEDİSİ sizler için iyi bir gübre üretim kaynağı olabilir. ORGANİK GÜBRELER ANSİKLOPEDİSİiçerisinde yüzlerce organik gübrelerin ÜRETİM FORMÜLLERİ ve İMALAT TEKNİKLERİ mevcuttur.



Herhangi bir kimyasal gübre üretimi düşünüldüğünde ve bu konuda kaynak arandığında KİMYASAL  GÜBRELER ANSİKLOPEDİSİ sizler için iyi bir gübre üretim kaynağı olabilir. KİMYASAL GÜBRELER ANSİKLOPEDİSİ içerisinde yüzlerce kimyasal gübrelerinÜRETİM FORMÜLLERİ ve İMALAT TEKNİKLERİmevcuttur.




Organik ve kimyasal gübrelerde kullanılan hammaddelerin fiziksel ve kimyasal özellikleri,kimyasal formülleri, nerede ve nasıl kullanıldığı ve ne içerisinde çözündüğüne ait, geniş bilgi ve kaynağı TARIM HAMMADDELERİ ANSİKLOPEDİSİ içerisinde bulabilirsiniz.


ORGANİK GÜBRELER ANSİKLOPEDİSİ ve KİMYASAL GÜBRELER ANSİKLOPEDİSİ herkesin çok kolay anlayabileceği ve herkesin çok rahat kullanabileceği sade bir dille yazılmıştır.Bu ansiklopediler yardımı ile kendi gübrenizi kendiniz üretebilir veya gübre üretiminde mevcut işlerinizi geliştirmede sizlere yol gösterici olabilir.


ETİKETLER:  Turunçgillerde tristeza virüsü nedir, turunçgillerde tristeza virüsü ile mücadele, turunçgiller hastalıkları,  turunçgiller bakımı,  turunçgillerde bakım gübresi, gübreleri, turunçgiller hastalığı, hastalıkları,  turunçgiller için besleme gübreleri, gübre üretimi, turunçgil ağaç gübresi, yaprak gübresi, damlama gübreleri, turunçgil gübresi nasıl yapılır,   turunçgillerde tristeza virüsü için ilaç ile tedavi,  turunçgillerde mantar hastalığı mantar hastalıkları, turunçgil gübreleri, gübre üreticileri,toptan gübre, gübre toptancıları, gübre fiyatı, fiyatları,  turunçgillerde ilaçlama,  turunçgillerde ilaçlama programı, ilaçlama zamanı, turunçgillerde tristeza virüsü ile kültürel mücadele,  turunçgillerde tristeza virüsü ile ilaç ile mücadele, turunçgillerde uç kurutan hastalığı için zirai ilaç.


PROPER KİMYA