MAKALELER / ZEYTİN FİDAN TIRTILI VE MÜCADELESİ
ÖZELLİKLERİ
Ergin kelebeğin kanat açıklığı 22-33 mm?dir. Genel görünüşü parlak beyaz renkte olup, ön
bacakları hariç böceğin tüm vücudu beyaz pullarla kaplıdır. Hafif şeffaf görünümü olan ön
kanatların yan kenarları saçaklıdır ve ön kanadın üst kenarı boyunca kahverengi ince bir bant
bulunur. Ayrıca bu bandın hemen yanında birbirinden farklı uzunluklarda, ancak aynı hat
boyunca dizilmiş 4 adet siyah leke mevcuttur. Ön ve arka kanatların tam ortasında birer siyah
leke vardır. Arka kanatların ortasında bulunan lekeler ön kanatlara göre nispeten daha küçüktür.
Bileşik gözlerin yanından toraks?a doğru kahverengi bir bant uzanır. Antenleri kıl şeklinde ve
açık kahverengidir.
Yumurtası, ortalama 0.9mm boyundadır. Taze zeytin yapraklarının alt ve üst yüzeyine genellikle
de damar boyunca bazen tek tek, bazen de 10?lu, 40?lı veya maksimum 120?li kümeler halinde
bırakılır. İlk bırakılan yumurtalar yeknesak beyaz, soluk sarı renkte ve yassılaşmış elips
şeklindedir. Açılmaya yakın yumurtanın rengi koyulaşır ve larvalar yumurtanın içinde belirmeye
başlar.
Larvası yumurtadan ilk çıktığı zaman sarı renkte olup, daha sonra yeşile döner. Baş vücuda göre
daha açık renktedir. Larvaların her segmentin yanında 3 çift küçük kıl ve ilk iki segmentinde
birer çift siyah leke mevcuttur. Olgun larvanın boyu 20-25 mm?dir. Olgun hale gelen larvaların
segmentleri büzülür, vücut kısalır ve larvalar birleştirdikleri yapraklar arasında ağ örerek pupa
olur. Pupa ilk oluştuğunda açık sarımsı yeşil olup, daha sonra kahverengileşmeye başlar.
Zeytin fidantırtılı, Bursa ili koşullarında kışı son dönem larva olarak toprak altında geçirir. İlk
erginler mayıs ayı sonu-haziran ayı ortalarında görülür. Ancak bu aylar içinde görülen
erginlerinin sayısı oldukça az olup, genellikle yasemin gibi ara konukçusu olan bitkileri tercih
ederler. Erginleri Bursa ili zeytin alanlarında ilk olarak temmuz ayı ortasından itibaren görülür.
Günün alacakaranlık periyodunda aktif olup, gündüzleri ise zeytin dallarının sürgünleri arasında
gizlenirler. Erginler, sadece rahatsız edildiklerinde bir ağaçtan diğerine uçarak yer değiştirirler.
Laboratuar koşullarında dişiler, ömürleri boyunca 150-660 yumurta bırakır ve yumurta gelişmesi
3-5 gün sürer. Altı dönem geçiren larva, gelişmesini 14-23 günde tamamlar. Pupa dönemi 6-10
gün içinde sona erer ve ergin çıkışları başlar. Ergin ömrü 10-20 gündür.
Bursa ili zeytinliklerinde ağustos, eylül ve ekim-kasım aylarında birbiri içine girmiş 2 döl ve 1
kısmi döl verir. Son dölün larvaları sıcaklık ortalamalarının 9°C?ye düştüğü aralık ayı
sonundan itibaren kışlamaya çekilir. Literatür bilgilerine göre, Zeytin fidantırtılının çıkış ve zarar
meydana getirme zamanları bölgeden bölgeye değişiklikler gösterebilir. Nitekim, yabancı
ülkelerde yapılan çalışmalarda zararlının Akdeniz sahillerinde daha fazla döl verdiği (3-6 döl)
saptanmıştır.
DAVRANIŞLARI
Yumurtadan çıkan Zeytin fidantırtılı larvaları, taze bir yaprak arar ve bunun üzerinde beslenmeye
başlar. Yeni çıkmış larvanın ilk tercihi, taze zeytin fidanları veya sürgünleridir. Bakımsız
bahçelerde zeytin gövdesinin yanlarında bulunan kökten veya gövdeden çıkmış taze sürgünler
(obur sürgünler) larvalar tarafından özellikle tercih edilir. Genç larvalar taze zeytin yapraklarında
beslenirken dantelimsi bir zarar meydana getirir. Zeytin fidantırtılı 3. larva döneminden sonra çok
oburca beslenmekte ve zeytin yapraklarının tamamını tüketmektedir. Özellikle son dönem
larvanın zararı çok önemlidir. Larvalar, zeytin fidanlarının tüm taze sürgünlerini, zeytin
ağaçlarının ise ertesi yıl meyve verecek yeni sürgünleri ile diğer sürgünlerini tamamen
yemektedir. Larva popülasyonunun çok yüksek olduğu durumlarda ise, 3. larva döneminden
sonra zeytinin ben düşme döneminde olgunlaşmamış meyvelerle de beslenirler. Larvalar, zeytin
meyvelerinin kabuğunu kemirerek beslenmeye başlar ve meyve etini çekirdeğe kadar yemek
suretiyle zarar yapar.
Zeytin fidantırtılı, ülkemizde zeytin yetiştirilen tüm alanlarda yayılış göstermektedir.
KÜLTÜREL MÜCADELE
Bahçe kenarlarında veya çevresinde bulunan zararlının diğer konukçularının yok edilmesi birinci
döl larvalarının beslenmesini engellemesi bakımından yararlıdır. Ayrıca, toprak altında kışlayan
larvaların soğuk günlerde toprak yüzeyine çıkarılması için kış aylarında yapılacak toprak sürümü
yararlıdır. Son olarak, ilk dönem larvaların obur sürgünleri sevdiği ve bunlar üzerinde kolay
gelişebildiği göz önüne alınarak, bunların temizlenip yakılması ve böylece larva popülasyonunun
düşürülmesi mümkündür.
TARIM İLAÇLARI VE İLAÇLAMA ZAMANI
Ülkemizde bu konuda yapılmış herhangi bir çalışma bulunmamaktadır.
GÜBRE ÜRETİMLERİ
VE
İMALAT FORMÜLLERİ
Herhangi bir organik gübre üretimi düşünüldüğünde ve bu konuda kaynak arandığında ORGANİK GÜBRELER ANSİKLOPEDİSİ sizler için iyi bir gübre üretim kaynağı olabilir. ORGANİK GÜBRELER ANSİKLOPEDİSİiçerisinde yüzlerce organik gübrelerin ÜRETİM FORMÜLLERİ ve İMALAT TEKNİKLERİ mevcuttur.
Herhangi bir kimyasal gübre üretimi düşünüldüğünde ve bu konuda kaynak arandığında KİMYASAL GÜBRELER ANSİKLOPEDİSİ sizler için iyi bir gübre üretim kaynağı olabilir. KİMYASAL GÜBRELER ANSİKLOPEDİSİ içerisinde yüzlerce kimyasal gübrelerin ÜRETİM FORMÜLLERİ ve İMALAT TEKNİKLERİ mevcuttur.
Organik ve kimyasal gübrelerde kullanılan hammaddelerin fiziksel ve kimyasal özellikleri,kimyasal formülleri, nerede ve nasıl kullanıldığı ve ne içerisinde çözündüğüne ait, geniş bilgi ve kaynağı TARIM HAMMADDELERİ ANSİKLOPEDİSİ içerisinde bulabilirsiniz.
ORGANİK GÜBRELER ANSİKLOPEDİSİ ve KİMYASAL GÜBRELER ANSİKLOPEDİSİ herkesin çok kolay anlayabileceği ve herkesin çok rahat kullanabileceği sade bir dille yazılmıştır.Bu ansiklopediler yardımı ile kendi gübrenizi kendiniz üretebilir veya gübre üretiminde mevcut işlerinizi geliştirmede sizlere yol gösterici olabilir.
PROPER KİMYA